Księgowość – Jakie są obowiązki księgowego?
Księgowość – Jakie są obowiązki księgowego? Powszechna wiedza na temat księgowości nie jest zbyt rozległa. Każdy zapytany na ulicy byłby w stanie wskazać kilka słów kluczowych lub terminów, którymi zazwyczaj posługuje się księgowy. Kolokwialnie mówiąc: wiemy coś tam, że jest jakiś pan, lub pani w biurze, który siedzi w ciszy, a po ekranie spływają tabelki programu Excel, lub czegoś podobnego. Dowiedzmy się dokładnie, jakie są obowiązki księgowego i w jakich sferach funkcjonowania firmy jest on kompetentny.
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na fakt, że księgowy to nie jest po prostu jeden zawód, jako taki. Księgowość jest niezwykle rozległym obszarem rachunkowości i kompetencje poszczególnych specjalistów mogą się ze sobą mieszać i wzajemnie na siebie nakładać. Najczęściej mówiąc o księgowym, mamy na myśli samodzielnego księgowego, czyli osobę, która jest specjalistą w dziedzinie ewidencji działań firmy, a także znajomości prawa podatkowego, które jest nierozerwalnie złączone z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa.
Najważniejszym z zadań w księgowości będzie zatem aktywny udział w sporządzaniu sprawozdań finansowych. Są pewne standardy, które księgowy musi spełnić, a te standardy opisuje między innymi polska ustawa o rachunkowości. Oprócz ustawy o rachunkowości mamy jeszcze cały szereg pojęć takich jak IFRS, czyli Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej, a także US, GAAP i tak dalej. Już po samych akronimach można dostrzec, że praca w księgowości wymaga rzetelnej znajomości prawa na poziomie zarówno kraju, w którym operujemy, jak i umów, jakie ten kraj posiada z innymi wspólnotami. W przypadku Polski będzie to zarówno prawo polskie, jak i umowy, jakie wiążą nas z Unią Europejską.
Dekretowanie oraz księgowanie dokumentów w księgowości to rzecz, która akurat jest możliwa do wyobrażenia sobie przez większość osób. W języku powszechnym są to po prostu te wielkie półki, zdające się nie mieć końca, wypełnione kolorowymi klaserami, opinającymi się od papierowej wyprawki. Każdy taki klaser jest opisany nazwą firmy, bądź działem, którym się zajmuje ze względu na tematykę. Dzielone one są na coroczne odstępy, ze względu na rok rozliczeniowy oraz narzucone przez państwo normy. Identyczna baza danych musi być oczywiście dostępna w formie komputerowej dla zarządu firmy, jak i w formie fizycznej, dla ewentualnej kontroli finansowej.
Z powyższym akapitem łączy nam się w księgowości pojęcie deklaracji podatkowych. Przygotowanie takich deklaracji, sprawozdań i raportów, ma dwojaką konieczność. Pierwszą z nich jest całkowita transparentność, jakiej zarząd spółki wymaga w sprawie tego, na jakie kwoty rozlicza się firma ze skarbem państwa. Często od księgowych oczekuje się wysokiej znajomości prawa podatkowego i nie jest to nieuzasadnione. Przedsiębiorcy zawsze szukają sposobów, by jak najwięcej zaoszczędzić i uniknąć danin, których nie muszą płacić, jeśli spełnią określone warunki. W dużych firmach odpowiada za to zazwyczaj doradca podatkowy, jednak dział księgowości często również jest przeszkolony w tym zakresie i oczekuje się od niego konsultacji.
Najbardziej uciążliwym i zapewne najbardziej stresującymi obowiązkiem księgowego jest współpraca z instytucjami zewnętrznymi. Nie chodzi tu niestety o partnerską współpracę między firmami w celu zwiększenia zysków i obecności na rynku. Księgowość musi mieć kontakt z poziomu petenta wobec takich instytucji jak: Urząd Skarbowy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Główny Urząd Statystyczny, a także Narodowy Bank Polski. Poziom kontroli poczynań przedsiębiorców jest w naszym kraju bardzo wysoki i rzadko kiedy przedsiębiorca może powiedzieć, że biurokracja sprzyja rozwojowi jego firmy. Kadra zajmująca się księgowością w tym aspekcie, musi się wykazać bardzo wysoką wytrzymałością na stres, znajomością aspektów prawnych, całkowitym rozumieniem działań firmy, a także jej zobowiązań wobec państwa.
Polecamy:
Do nieco mniej stresujących i bardziej zrozumiałych zadań księgowego należeć będzie potwierdzanie i uzgadnianie sald z kontrahentami, a także przygotowywanie przelewów bankowych i księgowanie wyciągów bankowych. Jeśli ktoś zastanawiał się, dlaczego w dwudziestym pierwszym wieku nadal można czekać tak długo na przelew pieniędzy, to tutaj znajduje się odpowiedź. Każdy przelew musi być dokładnie zaksięgowany i uzgodniony. Księgowość do sprawnego działania potrzebuje rozważnych, obliczonych i zgodnych z prawem i hierarchią firmy posunięć. Nie można sobie pozwolić na to, by coś nie zostało zapisane, lub zrobione pod stołem.
Księgowość jest tak rozległa, że omówiliśmy jedynie najważniejsze obowiązki, które mają na sobie zajmujący się nią specjaliści. Nie sposób jest wymienić wszystkiego z tej przyczyny, że dosłownie każdego dnia nakładane są nowe obowiązki, a prawo w Polsce potrafi się wielokrotnie zmienić w przeciągu jednego roku. Kontrola poczynań jest bardzo ścisła, a w miejscu pracy nie ma miejsca na dowolność, czy kreatywność inną, niż przy rozwiązywaniu problemów technicznych. Powinniśmy być świadomi, jak bardzo skomplikowana i odpowiedzialna jest to dziedzina, bez której żadna firma nie mogłaby funkcjonować, a kapitał nie mógłby być kumulowany, ani optymalnie lokowany.
